W tym roku mijają dwie okrągłe rocznice związane z Trybunałem Skarbowym: 400 lat od jego powołania i 250 od ostatniej sesji. W związku z tym Muzeum Jacka Malczewskiego i Urząd Miejski przy współpracy Ośrodka Kultury i Sztuki "Resursa Obywatelska" i Bractwa Kurkowego Św. Sebastiana zorganizowali szereg imprez, które mają przypomnieć, jak ważną rolę pełnił Radom w XVIII w.

- Trybunał Skarbowy Koronny został powołany na mocy konstytucji uchwalonej przez Sejm pod koniec roku 1613, a kres jego działalności położyły dopiero czasy Stanisława Augusta Poniatowskiego. Był wyłonioną przez Sejm Najwyższą Izbą Obrachunkową jednocześnie z sądem rozstrzygającym wszelkie sprawy związane z zaległościami i nadużyciami podatkowymi. Po prostu podlegali mu wszyscy, którzy mieli do czynienia z pieniędzmi publicznymi, za wyjątkiem podskarbiego koronnego, który był rozliczany przez Sejm. W XVIII w. ustanowiono Radom jego główną siedzibą - wyjaśnia prof. Dariusz Kupisz. - Funkcjonowanie takiej instytucji podnosiło rangę miasta i poprawiało jego kondycję w okresach zjazdów, bo pamiętajmy, że deputatom towarzyszyło liczne grono służby, zjeżdżali tutaj podsądni, a przede wszystkim żołnierze, bowiem 90 procent wydatków wczesnego państwa Polskiego pochłaniała armia i wojsko. Mało tego dochodziło do sytuacji paradoksalnej, iż Litwini, którzy u siebie mieli analogiczny Trybunał obradujący w Wilnie, zwali go także radomskim - dodaje.

Jubileuszowe uroczystości rozpocznie Eucharystia sprawowana w rycie trydenckim w kościele św. Jana, bo każdy Trybunał rozpoczynał się Mszą św. w radomskiej farze. Będą promocje książek i sesja naukowa w Resursie Obywatelskiej oraz koncert muzyki dawnej w Szkole Muzycznej. 29 listopada w Muzeum Jacka Malczewskiego zostanie otwarta wystawa "Sarmacki skarb. Trybunał skarbowy koronny w Radomiu 1613-1763".

- Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, jako współorganizator obchodów podjęło się organizacji wystawy, która przybliży współczesnemu widzowi ten zapomniany, a ważny epizod w historii Rzeczypospolitej i naszego miasta. Przedstawienie rozległego tematu Trybunału Skarbowego, dotykającego historii ustroju, skarbowości i wojskowości, było zadaniem dość trudnym, ale staraniem naszym było zaprezentowanie go w sposób możliwie atrakcyjny, dostarczający nie tylko wiedzy historycznej, ale i doznań artystycznych - mówi kurator wystawy Elżbieta Kwiecień.

Wystawa została podzielona na trzy części przedstawiające: instytucję Trybunału Skarbowego, wojsko i historię polskiego pieniądza obejmującego czasy od Zygmunta III Wazy po Augusta III Sasa. Można będzie na niej obejrzeć wiele cennych eksponatów. Począwszy od dokumentu "Ordinatio Ivdicior: Tribunal Radom" z 1614 r. powołującego Trybunał Koronny Skarbowy, poprzez portrety, uzbrojenie różnych formacji wojskowych, po monety, które były używane w XVII i XVIII wieku.

Szczegółowy program tutaj.

  Przedstawiciele instytucji przygotowujących rocznicowe obchody opowiadali o ich przebiegu i znaczeniu dla naszego miasta
Marta Deka /GN