Partyzanckie Termopile

ep

publikacja 23.05.2014 18:03

Od wczesnych godzin rannych w stronę Paradyża zmierzały oficjalne delegacje, poczty sztandarowe, strzelcy z różnych jednostek wraz z dowództwem, młodzież, GRH i byli żołnierze AK.

Partyzanckie Termopile Tuż po inscenizacji, pod krzyżem upamiętniającym miejsce tragedii oddziału "Błysk" pojawiły się biało-czerwone sztandary, a zebrani zapalili znicze i złożyli kwiaty Archiwum ZS

Wspólnym wysiłkiem Gminy Białaczów, Gminy Paradyż, Jednostki Strzeleckiej 2036 im. OP AK „Błysk” oraz ZSS w Paradyżu zorganizowano uroczyste obchody 70. rocznicy tragicznych wydarzeń z 9 maja1944 roku.

O 11.30 na placu przed Bazyliką Przemienienia Pańskiego, w której znajduje obraz Jezusa Cierniem Ukoronowanego, ustawiło się piętnaście pocztów sztandarowych, na czele ze sztandarem 25 PP AK niesionym przez Strzelców w historycznych mundurach. Następnie sztandar Korpusu Kieleckiego AK z historycznym pocztem, sztandary Światowego Związku Żołnierzy AK z Kół z Łodzi, Piotrkowa Trybunalskiego, Opoczna, poczet hufca ZHP z Opoczna, poczty JS 2021 z Rzeszowa, 1002 z Tomaszowa Mazowieckiego, JS 2036 z Paradyża, liczne szkolne i strażackie. Za nimi plutony strzeleckie z JS 2036 z Paradyża, JS 1002 z Tomaszowa Mazowieckiego, JS 2021 z Rzeszowa, JS 1236 z Piotrkowa Trybunalskiego, Orlęta Bończy. JS 2036 im. OP AK „Błysk” wystawiła kompanię w umundurowaniu i uzbrojeniu historycznym.

W ławach sanktuarium zasiedli żołnierze AK: gen. Aleksander „Maj” Arkuszyński, gen. Stanisław „Burza” Karliński, płk Halina „Kora” Bazylewicz-Kępińska, mjr Mirosław „Miron” Kopa, także komendant ZS Strzelec J. Piłsudskiego insp. M. Matuła, Brygadier ZS Józef Wodziński, poseł na Sejm RP Robert Telus, starosta Powiatu Opoczyńskiego Józef Róg, Nadleśniczy Lasów Opoczyńskich Dawid Kosylak z delegacją, radni powiatowi i gminni, kadry dowódcze JS, Rodziny Akowskie, grupy rekonstrukcji historycznej, dyrektorzy szkół z delegacjami młodzieży i dzieci oraz współgospodarze święta, wójtowie gmin: Białaczów – Jan Jóźwik i Paradyża – Wojciech Rudalski. Zebranych powitał kustosz sanktuarium ks. prał. Adam Myszkowski i dowódca JS 2036 z Paradyża Marek Polinceusz. Mszy św. w intencji poległych żołnierzy z oddziału „Błysk” przewodniczył ks. prał. płk Wiesław Okoń, kapelan elitarnej JW „Grom”.

Partyzanckie Termopile   Wśród honorowych gości byli żołnierze AK: gen. Aleksander "Maj" Arkuszyński, gen. Stanisław "Burza" Karliński, płk Halina "Kora" Bazylewicz-Kępińska, mjr Mirosław "Miron" Kopa Archiwum ZS Eucharystia rozpoczęła się pieśnią Gaude Mater Polonia, podczas której wprowadzono uroczyście sztandar 25 PP AK. W homilii ks. płk Okoń przypomniał wydarzenia z 9 maja 1944roku. Zwrócił też uwagę na wspaniałą i często tragiczną historię naszego narodu i ojczyzny. Mszę św. zakończyła „Modlitwa obozowa” – pieśń uważana za hymn partyzancki. Wykonał ją w czterogłosie chór parafialny.

Z kościoła uczestnicy uroczystości przeszli na miejscowy cmentarz, gdzie przed pomnikiem-mogiłą „Błysku”, po krótkiej modlitwie JS 2036 z Paradyża przeprowadziła Apel Poległych, a wydzielona kompania JS 2036 wykonała salwę honorową. Pomnik pokryty został całunem biało-czerwonych kwiatów i wiązanek składanych przez wyznaczone delegacje.

Następnie obecni udali się do ZSS w Paradyżu gdzie obejrzeli akademię przygotowaną przez kl. III pod opieką p. Ewy Polinceusz. Szkoła Podstawowa od 17 lat nosi imię OP AK „Błysk”. Goście i uczniowie wysłuchali też wspomnień gen. „Burzy” Karlińskiego.

O 16.00 na Łubach Sobieńskich – historycznym miejscu wydarzeń – przemówił do zebranych mjr Mirosław „Miron” Kopa, wprowadzając obecnych w realia tamtych dni. Chwilę później rozpoczęła się inscenizacja historyczna bitwy OP AK „Błysk z Niemcami – zwana Partyzanckimi Termopilami.

Krótkie przemówienia wygłosili jeszcze: poseł RP Robert Telus i wójt gminy Białaczów Jan Jóźwik. Meldunek gotowości GRH do inscenizacji złożył dowódca JS 2036 chor. Marek Polinceusz, odtwórca roli por. „Górala” z Błysku.

Narratorem spektaklu był Dionizy Krawczyński, prezes stowarzyszenia „Jodła”.

W rolę żołnierzy Błysku wcielili się Strzelcy z JS 2036 z Paradyża oraz kilku przyjaciół jednostki. Ludność cywilną odegrała młodzież z kl. II a Gimnazjum w Paradyżu i absolwenci szkoły oraz SRH „Jodła”. Jednostki niemieckie GRH Batalion Tomaszów, GRH Narew, Infanterie Regiment Radom, Grupa Bojowa Kielce, GRH Łomża, SRH Iłża, SGRH Nowakowie oraz w roli oficerów: ks. Donat Neska i ks. Maciek Woszczyk.

Główni sponsorzy tego przedsięwzięcia to: gmina Białaczów, gmina Paradyż, Lasy Państwowe i firma Nordkalk.

Tuż po inscenizacji, pod krzyżem upamiętniającym miejsce tragedii oddziału „Błysk” pojawiły się biało-czerwone sztandary, a zebrani zapalili znicze i złożyli kwiaty.

 

W Łubach Sobieńskich śmierć poniosło 16 partyzantów:

Por. „Góral” Wilhelm Franciszek Czulak lat 31(z Bystrej k. Bielska)

Plutonowy „Mrówka” Piotr Szymański lat 29 (z Piotrkowa Tryb.)

Kpr. pchor. „Kruczek” Mieczysław Cieślik lat 24 (z Żarnowa)

Kpr. „Tomala” Tadeusz Józef Tyczyński l. 31 (z Paradyża)

Kpr. „Mazur” Marian Jan Ambroszczyk lat 27(z Alfonsowa)

Kpr. „Sady”- Antoni Jędrzejczyk lat 27 (z Gościmowic)

St. Strz. „Lis” Mieczysław Śpiewak; lat 23 (z Paradyża)

St. Strz. „Zawisza”; Tadeusz Szczegielniak lat 21(z Paradyża)

St. Strz. „Żbik”- Mieczysław Stańczyk lat 24 (z Paradyża)

St. Strz. „Zenit” - Aleksander Stanisław Gałka lat 31 (z Tomaszowa Maz.)

St. Strz. „Dziki” Władysław Nowak, lat 17 (z Łodzi)

St. Strz. „Marek”; nazwisko nieznane, lat 17

St. Strz. „Mróz”; - Walerian Mytkowicz

St. Strz. „Jesion”; Tadeusz Odrowąż-Pieniążek, lat 19

Strz. „Sokół” Władysław Morawski, lat 25

„Poznańczyk”- dane nieustalone.