Wśród pradawnych stworzeń

ks. Zbigniew Niemirski ks. Zbigniew Niemirski

publikacja 22.07.2021 08:53

Jak to było 148 milionów lat temu w dzisiejszej gminie Sławno, można zobaczyć, odwiedzając Geopark Owadów-Brzezinki, 12 km od Opoczna.

Na lądzie polował groźny krokodylomorf. Na lądzie polował groźny krokodylomorf.
ks. Zbigniew Niemirski /Foto Gość

Paleobiolodzy i inni badacze z wielu krajów, którzy prowadzili tu badania, podkreślają, że jest to miejsce, które dorównuje Solnhofen w niemieckiej Bawarii, gdzie znajduje się najsłynniejsze na świecie stanowisko paleontologiczne.

Owadów-Brzezinki jest jednym z najbardziej unikatowych i bogatych stanowisk paleontologicznych odkrytych w ostatnich latach na świecie. Do tej pory naukowcy odkryli tam między innymi szczątki pierwszego znanego na terenie Polski latającego gada - pterozaura - czy nowy dla nauki gatunek gada morskiego z grupy ichtiozaurów.

A co szczególnie ważne, gmina Sławno z wójtem Tadeuszem Wojciechowskim na czele, zorganizowała tutaj geopark, w którym można odpocząć i zobaczyć z bliska świat sprzed 148 mln lat, pokazany i opisany dla każdego, choć przedstawiony przez najlepszych fachowców, badaczy, rekonstruktorów i artystów.

W geoparku przenosimy się w czasie i stajemy na terenie gminy Sławno w okresie kredy. Kreda to ostatni okres ery mezozoicznej, który rozpoczął się około 148 mln lat temu i trwał kolejne 80. To był okres pierwszych ruchów skorupy ziemskiej, na skutek których powstały Alpy. Wtedy otworzyły się oceany: Atlantycki, Indyjski i Spokojny. Pod koniec kredy wymarły dinozaury. Teren obecnej gminy Sławno z ziemią opoczyńską i znaczna część województwa łódzkiego były wtedy umiarkowanie chłodnym, płytkim morzem, a właściwie laguną z licznymi wyspami i większymi terenami lądowymi. Laguna miała na południu dostęp do głębokiego morza, a na zachód i północny zachód inną otwartą przestrzeń morską, sięgającą obecnych Niemiec (z okolicą wspomnianego Solnhofen), a dalej w stronę obecnych Wysp Brytyjskich.

W lagunie 148 mln lat temu bujnie rozwijały się rozmaite organizmy zasiedlające strefę dna oraz toni wodnej. Wśród najliczniejszych znajdowały się misternie ornamentowane muszle małżów, których połączone skorupki przybierały niekiedy sercowate, dachówkowate lub kopulaste kształty. Bardzo liczne były spiralnie zwinięte amonity o pięknie zdobionych drobnymi żeberkami muszlach - największe z nich średnicą dorównywały oponie samochodowej. Po powierzchni pradawnego dna w pobliskiej lagunie wędrowały prymitywne robakokształtne organizmy oraz rozmaite stawonogi - skrzypłocze, krewetki, langusty. W poszukiwaniu smakowitej zdobyczy, na przykład olbrzymiego amonita, odmęty toni wodnej dostojnie penetrowały drapieżne gady morskie oraz praprzodkowie współczesnych rekinów. W powietrzu unosiły się niewielkie latające gady - pterozaury, czyhając na zbłąkane owady, na przykład ważki, nadlatujące z pobliskiego lądu. Tam polowały też krokodylomorfy.


Więcej w wydaniu papierowym "Gościa Radomskiego AVE" nr 29 na 25 lipca br.

Tadeusz Wojciechowski, wójt gminy Sławno, zaprasza do odwiedzenia Geoparku Owadów-Brzezinki.   Tadeusz Wojciechowski, wójt gminy Sławno, zaprasza do odwiedzenia Geoparku Owadów-Brzezinki.
ks. Zbigniew Niemirski /Foto Gość