Cząstka historii

Krystyna Piotrowska

|

Gość Radomski 42/2023

publikacja 19.10.2023 00:00

Msza św. w intencji ludzi lasu i mieszkańców okolic odbyła się podczas obchodów uroczystości św. Franciszka z Asyżu w 180. rocznicę powstania osady leśnej Stachów.

	Przy kapliczce homilię podczas Mszy św. polowej wygłosił ks. Roman Panek. Przy kapliczce homilię podczas Mszy św. polowej wygłosił ks. Roman Panek.
Krystyna Piotrowska /Foto Gość

Celebracja miała miejsce w niedzielę 8 października w lesie przy kapliczce św. Franciszka, znajdującej się w dawnej osadzie Stachów, koło miejscowości Budy Augustowskie, w powiecie białobrzeskim, w gminie Stromiec. Organizatorami uroczystości były Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu i Nadleśnictwo Dobieszyn. Rozpoczęły się polową Mszą św. koncelebrowaną w intencji leśników i okolicznej ludności. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił proboszcz parafii Boże ks. Roman Panek. Wraz z nim modlili się ks. Grzegorz Binięda, proboszcz parafii w Dobieszynie, i ks. kan. Szymon Mucha, proboszcz parafii w Stromcu.

Obecnych na święcie leśników oraz poczty sztandarowe powitał Paweł Sułkowski, nadleśniczy Nadleśnictwa Dobieszyn. Wśród wielu gości byli m.in. Dariusz Bąk, były pracownik Nadleśnictwa Dobieszyn oraz Andrzej Matysiak, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu.

W homilii ks. Panek powiedział: – Nasza dzisiejsza uroczystość i modlitwa są wysławianiem Boga za to, co nam dał. Dziękczynieniem Bogu za ludzi, których dał lasowi, a przez to całemu polskiemu narodowi. To jednocześnie modlitwa, aby szczytny ideał leśnika nic nie zatracił ze swojego blasku. Owszem, aby coraz bardziej pokazywał światu swoje piękno, swoją szlachetność, swoje umiłowanie Boga, człowieka, ziemi.

Miejsce przy kapliczce, gdzie sprawowana była Msza św., ma swoją piękną, choć i tragiczną historię. Przypomniał ją nadleśniczy senior Jan Chryzostom Czachowski. – Niespełna 80 lat temu tętniło tu życie. Okrutna wojna zniszczyła wszystko. Dzisiaj panuje dookoła leśna głusza i stoi ta kapliczka. Leśnicy upamiętnili to miejsce i wydarzenia z nim związane zbudowaniem kapliczki św. Franciszka. Taki jest polski, chrześcijański zwyczaj, ale i obowiązek. W 1828 roku, 185 lat temu, wokół przyszłej osady panował dziewiczy las i zgodnie z decyzją ówczesnych władz leśnych przystąpiono do karczowania lasów – mówił.

W powstałej z czasem osadzie leśnej w Stachowie znajdowała się siedziba urzędu Nadleśnictwa Stachów, były tu budynki mieszkalne, gospodarcze, biurowe, był sad, staw rybny. – 84 lata temu od września lasy okolicznej puszczy stromieckiej stały się miejscem zażartych walk. Niemcy rozwścieczeni oporem polskiego żołnierza i poniesionymi stratami zemścili się na miejscowej ludności. Już 12 września 1939 roku zamordowali w pobliskim Helenówku 7 osób, a następnego dnia w niedalekiej Cecylówce spalili żywcem w stodole 64 mężczyzn – wyliczał nadleśniczy senior.

W czasie wojny wiele tutejszych rodzin było zaangażowanych w różnych formacjach ruchu oporu, tj. Armii Krajowej i Batalionach Chłopskich oraz w strukturach Państwa Podziemnego. W Stachowie działała zakonspirowana radiostacja Armii Krajowej, zapewniająca łączność z dowództwem Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie i z polskim rządem w Londynie.

W wyniku zdrady 22 września 1943 roku okupanci niemieccy dokonali masowych aresztowań mieszkańców osady i okolicznych wsi. Osadzono ich w obozach koncentracyjnych. Większość z nich zginęła.

W sierpniu 1944 roku mieszkańcy Stachowa zostali wysiedleni, a wszystkie zabudowania były tak zniszczone, że nie pozostał po nich ślad.

– Tak zakończył się byt materialny służbowej osady leśnej Stachów, ale został w naszej pamięci duch tego miejsca. Ja go czuję. O wydarzeniach związanych z tym miejscem pamiętamy i będziemy pamiętać, i przekażemy tę pamięć następnym pokoleniom. To jest nasza historia, historia tej ziemi i okolicznych mieszkańców, i ich przodków tu żyjących i pracujących – podsumował J. Ch. Czachowski.

Pod znajdującym się obok kapliczki pamiątkowym kamieniem złożono kwiaty i zapalono znicze.

O historii osady przypomina także w innym miejscu ustawiony przy drodze krzyż.

Uroczystości zakończyły się wspólnym leśnym posiłkiem.

Tego dnia odbyła się także prezentacja obiektu retencyjnego Budy Augustowskie zlokalizowanego przy dawnej osadzie leśnej Stachów.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.