O zimowym świętowaniu

Ta wystawa w Muzeum Historii Najnowszej Radomia, w odrestaurowanej kamienicy Deskurów, wpisuje się w czas Adwentu i zbliżających się świąt Bożego Narodzenia.

Obecni na wernisażu ks. Mirosław Nowak i ks. Wojciech Rudkowski (z prawej).
Krystyna Piotrowska /Foto Gość

Podłaźniczka, chanukija, radziuszki czy tamburiny – za tymi hasłami kryje się fascynujący świat zimowego świętowania i radości związanej z tym wyjątkowym okresem. W kamienicy Deskurów, u zbiegu ulicy Rwańskiej i Rynku, można oglądać wystawę „Bliscy – Dalecy. O zimowym świętowaniu”, która pozwala poznać i zrozumieć sposób celebrowania tych dni przez mieszkających w Radomiu przedstawicieli różnych wyznań i kultur.

– Wystawa jest dla nas szczególnie ważna, bo dotyka problemów wielokulturowego Radomia. Obraz radomskiego społeczeństwa do końca XVIII wieku był niemal jednorodny. Dominującą ludnością byli Polacy wyznający religię rzymskokatolicką. Od 1820 roku już kilkanaście procent populacji stanowili Żydzi. Odnotowano też ewangelików i prawosławnych. Głównym walorem edukacyjnym tej wystawy jest pokazanie, jak bliskie i jak dalekie są pewne akcenty. Co nas łączy i co nas dzieli. Pokazujemy Radom jako miasto otwarte, wielokulturowe – powiedziała podczas wernisażu Justyna Górska-Streicher, dyrektorka OKiSz Resursa Obywatelska.

Jak podkreślił ks. Mirosław Nowak, proboszcz radomskiej fary, wystawa pokazuje zwyczaje, które się przenikają, społeczności, które współpracowały ze sobą, ludzi, którzy się modlili i wzajemnie sobie nie przeszkadzali.

– Autorom chodziło o pokazanie odrębności. Okazało się, że jest pewien problem, bo na przykład choinka, która przez niemieckie mieszczaństwo weszła do katolickich domów, zżyła się z nimi. Jesteśmy też od wielu lat świadkami innego ciekawego zwyczaju – wieńca adwentowego. To tradycja ewangelicka, która wyszła z Hamburga, a coraz więcej kościołów katolickich i domów zdobionych jest takim wieńcem – mówi ks. Wojciech Rudkowski, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Radomiu.

Dyrektorka Resursy, oprowadzając po wystawie, przypomniała m.in., że to kręgi ewangelickie wynalazły kalendarz adwentowy, ale jego rola i znaczenie były inne niż teraz. Okienka w kalendarzu adwentowym miały walor edukacyjny, a chodziło o dzieci. To one miały opanować umiejętność codziennego odmawiania modlitwy w Adwencie, oczekiwania na święto, spełniania dobrych uczynków. W zamian za przestrzeganie pewnych zasad obowiązujących w czasie Adwentu otrzymywały jakiś drobiazg, najczęściej było to coś słodkiego.

W centralnym punkcie sali wystawienniczej znajduje się drzewo. Jeśli popatrzymy w umieszczone w nim okienka, to zobaczmy najważniejsze świątynie Radomia i artefakty związane z różnymi kręgami kulturowymi społeczności radomskiej.

Na wystawie znajdzie się m.in. unikatowy zbiór kart z życzeniami noworocznymi parafii luterańskich z Leszna i Ślemu pochodzącymi z XVII i XVIII wieku. Jest odtworzony pokój żydowskiej rodziny, w którym znajdują się m.in. naczynia obrzędowe używane podczas świąt. Można zobaczyć naczynia i tkaniny obrzędowe związane z prawosławnym Świętem Jordanu. Są też rekwizyty romskich uroczystości, czyli barwne stroje i instrumenty muzyczne.

– To ostatni w tym roku wernisaż w Muzeum Najnowszej Historii Radomia. Resursa i muzeum, które ona prowadzi, bardo szybko, sprawnie i udanie wpisały się w krajobraz wystawienniczy Radomia – podkreśla Sebastian Równy, dyrektor Wydziału Kultury w UM w Radomiu.

Ekspozycja będzie czynna do 16 lutego. Muzeum Historii Najnowszej Radomia organizuje we wtorki, środy i czwartki związane z wystawą warsztaty. Informacje i zapisy pod nr. tel.: 48 377 80 15, wew. 41.