Ojczyzna Radom w Izraelu

Dobiegają końca VII Spotkania z Kulturą Żydowską.

- Wraz z odejściem społeczności żydowskiej zanikła też wielokulturowość i wielowymiarowość naszego miasta. I dlatego spotkania te mają zarówno przywrócić pamięć o tamtych ludziach, jak i przybliżyć szeroko rozumianą kulturę żydowską współczesnym radomianom - mówi Renata Metzger, dyrektor Ośrodka Kultury i Sztuki "Resursa Obywatelska", organizatora imprezy.

Spotkania z Kulturą Żydowską nazwano "Śladem", bo - po kulturze żydowskiej w naszym mieście zostały tylko ślady - wyjaśnia R. Metzger.

W ramach pięciu dni spotkań były debaty historyczne, wystawy, filmy i koncerty, podczas których można było odnaleźć kolejne żydowskie ślady w Radomiu. Jednym z nich był wirtualny pokaz ”O Radomiu, pewnym okręcie i nie tylko”, który przypomniał osobę Jerzego (Jehudy) Rozenberga, urodzonego w Radomiu w 1927 r. Jego rodzina mieszkała przed wojną przy ul. Sienkiewicza 4. W Radomiu Jerzy uczył się w gimnazjum, a podczas niemieckiej okupacji znalazł się z rodziną w getcie. Zabrany stamtąd, był więźniem Dachau i Auschwitz. W 1947 r. był pasażerem na statku "Exodus", który wiózł nielegalnych żydowskich emigrantów do Palestyny. Jerzy Rozenberg mieszka w Herzlii pod Tel Avivem. Przez lata działał aktywnie w Beit Radom, stowarzyszeniu skupiającym dawnych mieszkańców Radomia w Izraelu. Warto tu przypomnieć, że "beit" po hebrajsku znaczy "dom", ale znaczy też "ojczyzna", szczególnie ta mała.

Innym ściśle radomskim punktem "Śladu" był pokaz filmu dokumentalnego "Beit Radom". - 70-minutowy film został przygotowany w 2012 r. z okazji 70. rocznicy likwidacji radomskiego getta. Obraz oparty jest na wspomnieniach Dory Zaidenweber, Jakuba Zyskinda, Józefa Stillera, Waldemara Nowakowskiego oraz Eliezara Ayalona. Został dedykowany pamięci Chaima Kinclera, zmarłego w 2011 r. radomianina, który był wieloletnim przewodniczącym stowarzyszenia "Beit Radom" w Izraelu - wyjaśnia Marcin Kępa, kierownik Działu Dziedzictwa Kulturowego i Dokumentacji Filmowej "Resursy".

W obchody spotkań włączyły się radomskie szkoły, Zespół Szkół Ogólnokształcących z Oddziałami Sportowymi i VI LO im. J. Kochanowskiego. W pierwszej ze szkół odbyła się jedna z odsłon spotkania z Jerzym Rozenbergiem, a uczniowie drugiej przy pomniku upamiętniającym ofiary radomskiego getta przygotowali happening ”Początek księgi II”, podczas którego czytano imiona Żydów, dawnych mieszkańców miasta.

"Ślad" zakończy spektakl "Wspomnienia z miasta R.", przygotowany przez Teatr "Resursy" oparty na tekstach Bernarda Gotfryda, Grzegorza Bartosa i Marcina Kępy, w reżyserii Roberta Stępniewskiego.

  ”Oblicza oporu. Wojenne fotografie Faye Schulman, żydowskiej partyzantki"
Wystawa ze zbiorów Żydowskiego Muzeum "Galicja" Ks. Zbigniew Niemirski /Foto Gość   "Cziribom, cziribom"
Koncert Magdy Brudzińskiej Klezmer Trio Ks. Zbigniew Niemirski /Foto Gość