Figura Matki Bożej z Dzieciątkiem z Bramy Krakowskiej jest bodajże najstarszym, a przez to najcenniejszym zabytkiem miasta. Pierwotnie została umieszczona w miejskiej bramie prowadzącej na szlak do Krakowa. Dziś jest to południowe przejście z radomskiego rynku, obok Muzeum Jacka Malczewskiego, do ul. Wałowej.

- Najstarsze przekazy zachowanych dokumentów pozwalają na to, by widzieć jej obecność w miejskiej bramie krótko przed rozebraniem murów miejskich, na przełomie XVIII i XIX wieku. Analiza samej figury pozwala odbudować jej historię starszą o kilka wieków - mówi prof. Paweł Pencakowski z ASP w Krakowie.

Zdaniem historyka sztuki, figura Maryi z Dzieciątkiem należy do rzeźb, które powstały w okresie wczesnego gotyku i należy do tzw. stylu miękkiego. - Moje badania pozwalają, by określić czas powstania rzeźby na lata 1360-1380 - mówi prof. Pencakowski.

Jeśli to prawda, był to schyłkowy czas panowania Kazimierza Wielkiego. Wiemy, że król lokował nowy Radom i otoczył miasto murami. Wśród murów grodu zbudowano Bramę Krakowską. - Wiek XIV i XV w Europie to był czas wielkiego kultu maryjnego. Wiemy, że w tamtym czasie wizerunki Matki Bożej były umieszczone w miejskich bramach, na przykład w stolicy Bizancjum. W taki nurt i taką atmosferę mogła wpisać się rzecz budowy nowych murów miejskich w Radomiu przez króla Kazimierza Wielkiego i umieszczenia w nich maryjnej figury w jednej z najważniejszych bram, prowadzących do stolicy. Czy to była jego decyzja, czy może kogoś z jego otoczenia, o tym trudno decydować - wyjaśnia prof. Pencakowski.

Figurę Opiekunki z Bramy Krakowskiej można oglądać w muzeum katedralnym. Najbliższą okazją będą radomskie "Kaziki" - Dni św. Kazimierza, patrona miasta i diecezji: 2 marca (w najbliższą sobotę) od 13.00 do 16.00